Văn hóa cư trú của Hàn Quốc có thể được định nghĩa là “phương thức của cuộc sống liên quan đến hình thái và không gian của nhiều địa điểm cư trú bao gồm cả nhà ở nơi mà con người sinh sống”. Sự bắt đầu của việc cư trú bắt nguồn từ mong muốn thoát khỏi cái lạnh và sự đe dọa của mãnh thú. Tuy nhiên, khi nền văn minh phát triển, quốc gia được thành lập, nghề nghiệp được phân hóa, phát triển và thay đổi, ngày nay các hình thức cư trú đa dạng đã xuất hiện.
Nhà ở truyền thống của Hàn Quốc có kiến trúc theo quen niệm hoà mình vào thiên nhiên, kết tinh những thành tựu văn hoá ứng phó với môi trường:
+ Nhà truyền thống của Hàn Quốc được xây dựng dựa trên các vật kiệu cơ bản khai thác từ thiên nhiên và từ nền kinh tế nông nghiệp: mái nhà bằng rơm rạ, lá cọ,…; cột, rường, vỉ keo bằng gỗ, tre; tường bằng đất sét, bùn trộn rơm rạ,…
+ Chú trọng đến việc đối phó với các bất lợi khí hậu: nóng, ẩm, rét, gió lùa: các ngôi nhà gỗ có mái hiên dài mục đích để điều hoà nhiệt độ. Mặt nhà tránh hướng tây, quan niệm hướng đông hoặc nam. Làm cửu không cao để tránh nắng gắt. Cửa chính và cửa sổ đều được dán giấy Hanji: thoáng, dù cửa đóng không khí vẫn lưu thông,…
+ Nhà truyền thống Hàn Quốc có khoảng sàn Maru và hệ thống sưởi ondol: sàn maru thường rộng, thoáng mát cho mùa hè, có chức năng làm nơi sinh hoạt chung cho gia đình. Hệ thống sưởi ondol làm và giữ ấm cho mùa đông.
+ Kết cấu mặt bằng: thường đơn giản (hình chữ L hoặc hình vuông khép kín) tuỳ theo điều kiện tự nhiên của từng vùng. Phía nam khí hậu nóng ẩm đòi hỏi mặt bằng thông thoáng nên phổ biến kết cấu chữ L hoặc —, phía bắc khí khô và lạnh nên xây dựng kết cấu khép kín để dễ sưởi ấm và thiết kế thêm đỉnh trù gian (không gian mở rộng của bếp nối liền với các phòng).
Nhà ở truyền thồng Hàn Quốc mang đậm tính cộng đồng:
+ Nhà truyền thống là không gian của gia đình, của tổ ấm, thường bao gồm nhiều căn nhà khác nhau trong một khuôn viên có tường rào hay hàng rào bao quanh. Toàn bộ khu nhà chia làm 3 nhóm chính: khu vực phòng chính, khu vực không gian của phụ nữ và trẻ em, khu vực thờ cúng.
+ Dù có tường bao quanh nhưng không gian nhà vẫn mở với cộng đồng. Tường thấp, cổng đan xen bằng các loại cây và ít khi khoá nên hàng xóm có thể nhìn vào trong nhà của nhau và dễ dàng đi vào nhà. Chỉ có nhà quan lại, quý tộc lưỡng ban mới khép kín và canh giữ chặt chẽ.
Chịu ảnh hưởng sâu sắc của quan niệm phong thuỷ trong việc xây nhà:
Nhận thức về âm dương ngũ hành, xem đó là nguyên lý vận hành của tự nhiên nên thuật phong thuỷ được áp dụng vào việc xây nhà. Sinh khí đi theo mạch ngưng tụ ở nơi nào thì nơi đó sẽ là khu đất tốt. Nếu dựng nhà ở hoặc táng mồ mả ở nơi đất tốt thì con cháu sẽ nhận được nhiều điều tốt đẹp và ngược lại. Sinh khí gặp gió thì phân tán, gặp nước thì ngưng tụ nên địa thế bội sơn diện thuỷ rất được chú trọng trong quan niệm chọn đất của người Hàn.
Mang đậm văn hoá tôn ti:
Nhà ở truyền thống Hàn Quốc có sự phân biệt khu vực gia trưởng của nam giới và khu vực của nữ giới. Khu vực gia trưởng dành cho đàn ông trụ cột của gia đình, là nơi rộng nhất, được trang hoàng đẹp nhất, không gian để tiếp khách. Phòng con trai trưởng kế phòng cha để khẳng định vai trò thừa kế. Phần không gian của phụ nữ và trẻ em là phần sâu bên trong nhất để hạn chế việc ra vào khu vực gia trưởng. Khu vực thờ cúng được tách tiêng với chủ ý giữ gìn sự yên tính tôn nghiêm và người ngoài khó tiếp cận.
Toạ thực – phương thức sinh hoạt trên sàn nhà:
Người Hàn Quốc luôn cởi bỏ giày dép ở bên ngoài thềm đá trước khi vào nhà. Họ quen với việc cơ thể mình đặt trực tiếp lên sàn nhà (có sàn maru và hệ thống sưởi ondol) mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông. Sinh hoạt thường nhật đều diễn ra trực tiếp trên sàn nhà: ăn uống, ngủ nghỉ, trò chuyện, đọc sách, các động tác thực hiện nghi thức,…
Tuy nhiên đó không phải là hình thức sinh hoạt duy nhất, họ có thể sinh hoạt trên bàn có chân cao hoặc gường cách sàn.
Mọi thông tin chi tiết về du học và việc làm Hàn Quốc, xin liên hệ:
CÔNG TY TNHH VĂN HOÁ VÀ TƯ VẤN DU HỌC C-KOREA
- Địa chỉ: Lầu 5, số 94 – 96 Nguyễn Văn Thương, phường 25, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
- Hotline: +84 28 7308 4247
- Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61565051012830
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@duhoc_ckorea
- Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCQspuqhQlf4IRCFDzN4ce2A
